Prauster Burg
praußter burg
Pruszczański zamek
Burg
-gród Burg, Stadt
-zamek warowny Burg
Podobne: (Verschluss, Schloss, Schloß)
Grodzisko, warownia.
Schloss- zamek
Jedna z ciekawszych legend dotyczy istnienia zamku krzyżackiego w
dawnym Pruszczu. Wszelkie historyczne opowieści na ten temat kończyły sie
stwierdzeniem iż w rejonie najstarszego kościoła znajdowały się basteje.
Na ich temat jest wiele wzmianek historycznych.
Ale wśród opracowań podejmowany jest także temat pruszczańskiego zamczyska.
Legenda czy prawda.
Czy w Pruszczu Gdańskim znajdował się zamek?
Praust znajduje się na bardzo znanym szlaku handlowym.
Na trasie do Tczewa wzniesiono szereg potężnych kościołów o charakterze warownym.
Najbliżej Pruszcza wspomina się o zamku w Cieplewie/ Zipplau
- brak śladów terenowych.
"W Cieplewie istniał w latach około 1350 – 1450, a może jeszcze później, dwór krzyżacki w pobliżu posesji, dzisiaj, Bogowiczów zarządzany z Malborka. "
https://praust.wordpress.com/2016/04/19/669/
Gminne strony. Zarys dziejów gminy PG. Autor|: D.Dolatowski
Najbardziej znany jest w Grabiny Zameczek/ Herrengrebin
Mönchengrebin/
.jpg)
Więcej zdjęć w galerii:
https://web.facebook.com/pg/Ocalic.od.zapomnienia.Praust/photos/?tab=album&album_id=2022090561348928
Opis miejsca:
http://www.zamki.pl/?idzamku=grabiny
Zamek Kiszewski/ Schloß Kyschau:
Więcej zdjęć w galerii:
https://web.facebook.com/pg/Ocalic.od.zapomnienia.Praust/photos/?tab=album&album_id=2093987620825888
http://www.zamki.pl/?idzamku=starak
https://de.wikipedia.org/wiki/Schloss_Kischau
Sobowidz/ Sobbowitz:
Więcej zdjęć w galerii:
https://web.facebook.com/pg/Ocalic.od.zapomnienia.Praust/photos/?tab=album&album_id=2038537883037529
http://www.zamki.pl/?idzamku=sobowidz
Pruszcz Gdanski/ Praust
Po zajęciu Gdańska przez krzyżaków, już w 1309 r., zapadała decyzja o utworzeniu w Prust siedziby komturstwa.W niektórych książkach o zamkach krzyżackich funkcjonuje teza jakoby
w Pruszczu Gdańskim znajdował się zamek krzyżacki:
„W 1347 roku Krzyżacy wybudowali w tym miejscu pod Pruszczem,
na Raduni, potężną główną śluzę z systemem tam, regulującą poziom wód
zarówno w Raduni, jak i w Kanale raduńskim. <Jordan von Vehren komtur 1333-1334>
W jej sąsiedztwie, zapewne w tym samym czasie, wznieśli także,
bliżej nieokreśloną w źródłach, niewielką warownię z basztą obronną” –
pisze Janusz Bieszk.
Kanał Raduni:
https://pl.wikipedia.org/wiki/Kana%C5%82_Raduni
Jeden z pierwszych przewodników o Pruszczu pani Heleny Jakubek
umiejscowiła zamek koło starego ośrodka zdrowia.
W przewodniku z 1992 roku pisze tak:
"Na prawo od budynku ZOZ-u przy ulicy Wojska Polskiego 14
prawdopodobnie znajdował się ZAMEK,
o którego istnieniu świadczą znalezione resztki mocnego fundamentu
skalnego."
W kolejnym opracowaniu czytamy:
"Znajdował się tu kiedyś zamek, wybudowany z II poł. XIV w. rzez Jana van Walde, burmistrza gdańskiego."
Johann, von Walde - burmistrz Gdańska 1461-1468
Dla nas najważniejszym bodźcem do sprawdzenia jeszcze raz materiałów byłay
informacje znajdujące się w "Kroniki wsi Pruszcz" Wilhelma Hoffmanna.
"Właściciel dóbr zamieszkiwał prawdopodobnie w dworze o charakterze zamku
lub pałacu, umiejscowionym na wyższym, zachodnim brzegu Raduni;
nie można ustalić dokladnej lokalizacji tego zamku,
jednakże mógłby on prawdopodobnie wznosić się dokradnie tam,
gdzie znajduje si obecny urząd gminy (Würfelstraße 8).
Zachowały sie tam jeszcze obszerne korytarze piwniczne ze sklepieniami
oraz resztki starych mocnych fundamentów kamiennych.
Ostatnia wzmianka o zamku pruszczaniskim (Prauster Burg) znajduje sie
na przechowywanej w kościele płycie pamiątkowej z 1757 r., wedle której
dnia 31 października na zamku pruszczańskim
(Prausterburg) zmarła wdowa po staroście i komendancie Efraimie
Hyebrecht von Blodner.
W 1462 r. niejaki Jan Zeluski<Jan Zelusti> określa się
starosta na zamku w Pruszczu, a w ordynku radunskim z 1828 r. zwolnione
z szarwarku gospodarstwo nr 10 określone jest jako zamek (Burg).
Pod numerem 10 na mapie separacyjnej widnieje jednakże dzisiejszy urząd
gminy, tak wiec przytoczone wcześniej przypuszczenie wydaje się
potwierdzone."
+
Greverath, erhielt den „Hof in Praust, die Burg genannnt“, Johann Leopold v. Wichmann.
Im Jahre 1756 wird wieder ausdrücklich betont, daß der
Bauernhof des Johann v. Runger in Praust, fol. 189, mit 5 freien Hufen,
seit Jahrhunderten die Burg genannt werde. Eine Gedächtnistafel in der Prauster Kirche von 1757 spricht von dem Hauptmann Heydebrecht v. Blodner auf der Prauster Burg.
Und die Radauneordnung von 1828 nennt auch noch den scharwerksfreien Hof Nr. 10
http://pbc.gda.pl/dlibra/doccontent?id=11578
Nasza wizualizacja.
Basteje obronne na głównych wlotach i wylotach miasta.
Przy rzekach, śluzie oraz kościele.
Zaznaczone miejsce Prauster Burg<przed nim główny rynek Am Markt) oraz kościół.
Kierunki trasy na Gdańsk oraz Tczew.
Wzmianka o resztach piwnicznych murów bardzo nas zainteresowała.
Dzięki uprzejmości mieszkańców zeszliśmy do piwnic dawnego budynku Urzędu Gminy w Praust
(Würfelstraße 8). Być może niepodzielona piwnica na mniejsze sprawiała niesamowite wrażenie.
Nam to sprawiło radość odszukanie naprawdę niesamowitego miejsca z historii wsi Pruszcz.
Wilhelm Hoffmann
"Zachowały się tam jeszcze obszerne korytarze piwniczne ze sklepieniami
oraz resztki starych mocnych fundamentów kamiennych."
Oto i one:
W jamach piwnicznych nie odszukaliśmy smoka oraz księżniczki.
Na moment tylko przenieśliśmy die w dalekie krzyżackie czasy.
Dawny Urząd Gminy Praust (Würfelstraße 8)
i rejon zamkowych opowieści:
Bliższy plan to dawny rynek Am Markt, obecnie tzw. główne skrzyżowanie w Pruszczu.
Dalszy plan to kanał Raduni. Po prawej budynek szkoły Ratke.
Po lewej Urząd Gminy Praust.
Most na kanale Raduni z kierunkiem na Juszkowo. W głębi omawiane budynki gminne:
Widok z góry. Charakterystyczny dom Radtke po prawej:
=======================
Ciekawostka.
Niedawno w rejonie "zamkowym" zapadła się ziemia.
Czy ma to związek z legendą o piwnicach ciągnących się aż do starego kościoła?
Przeprowadzono badania ulicy. Niestety firma, która wykonała te prace georadarem nastawiła sie na poszukiwania błędów konstrukcyjnych drogi, asfaltu. Nie szukano pod kątem domniemanych piwnic.
http://pruszczgdanski.naszemiasto.pl/artykul/pruszcz-gd-dziura-na-ul-wojska-polskiego-zdjecia,3802504,artgal,t,id,tm.html
==================
W 2018 dotarliśmy do nowych informacji, które zmieniają w znaczący sposób dotychczasowe relacje. Okazało się, że istniał na Wojska Polskiego budynek nr. 8, który zlikwidowano w 1969 roku. Tym bardziej, że mamy kilka zdjęć od dawnej mieszkanki tego budynku, pani Ewy.
praußter burg
Pruszczański zamek
Burg
-gród Burg, Stadt
-zamek warowny Burg
Podobne: (Verschluss, Schloss, Schloß)
Grodzisko, warownia.
Schloss- zamek
Jedna z ciekawszych legend dotyczy istnienia zamku krzyżackiego w
dawnym Pruszczu. Wszelkie historyczne opowieści na ten temat kończyły sie
stwierdzeniem iż w rejonie najstarszego kościoła znajdowały się basteje.
Na ich temat jest wiele wzmianek historycznych.
Ale wśród opracowań podejmowany jest także temat pruszczańskiego zamczyska.
Legenda czy prawda.
Czy w Pruszczu Gdańskim znajdował się zamek?
Praust znajduje się na bardzo znanym szlaku handlowym.
Na trasie do Tczewa wzniesiono szereg potężnych kościołów o charakterze warownym.
Najbliżej Pruszcza wspomina się o zamku w Cieplewie/ Zipplau
- brak śladów terenowych.
"W Cieplewie istniał w latach około 1350 – 1450, a może jeszcze później, dwór krzyżacki w pobliżu posesji, dzisiaj, Bogowiczów zarządzany z Malborka. "
https://praust.wordpress.com/2016/04/19/669/
Gminne strony. Zarys dziejów gminy PG. Autor|: D.Dolatowski
Najbardziej znany jest w Grabiny Zameczek/ Herrengrebin
Mönchengrebin/
Więcej zdjęć w galerii:
https://web.facebook.com/pg/Ocalic.od.zapomnienia.Praust/photos/?tab=album&album_id=2022090561348928
Opis miejsca:
http://www.zamki.pl/?idzamku=grabiny
Zamek Kiszewski/ Schloß Kyschau:
Więcej zdjęć w galerii:
https://web.facebook.com/pg/Ocalic.od.zapomnienia.Praust/photos/?tab=album&album_id=2093987620825888
http://www.zamki.pl/?idzamku=starak
https://de.wikipedia.org/wiki/Schloss_Kischau
Sobowidz/ Sobbowitz:
Więcej zdjęć w galerii:
https://web.facebook.com/pg/Ocalic.od.zapomnienia.Praust/photos/?tab=album&album_id=2038537883037529
http://www.zamki.pl/?idzamku=sobowidz
Pruszcz Gdanski/ Praust
Po zajęciu Gdańska przez krzyżaków, już w 1309 r., zapadała decyzja o utworzeniu w Prust siedziby komturstwa.W niektórych książkach o zamkach krzyżackich funkcjonuje teza jakoby
w Pruszczu Gdańskim znajdował się zamek krzyżacki:
„W 1347 roku Krzyżacy wybudowali w tym miejscu pod Pruszczem,
na Raduni, potężną główną śluzę z systemem tam, regulującą poziom wód
zarówno w Raduni, jak i w Kanale raduńskim. <Jordan von Vehren komtur 1333-1334>
W jej sąsiedztwie, zapewne w tym samym czasie, wznieśli także,
bliżej nieokreśloną w źródłach, niewielką warownię z basztą obronną” –
pisze Janusz Bieszk.
Kanał Raduni:
https://pl.wikipedia.org/wiki/Kana%C5%82_Raduni
Jeden z pierwszych przewodników o Pruszczu pani Heleny Jakubek
umiejscowiła zamek koło starego ośrodka zdrowia.
W przewodniku z 1992 roku pisze tak:
"Na prawo od budynku ZOZ-u przy ulicy Wojska Polskiego 14
prawdopodobnie znajdował się ZAMEK,
o którego istnieniu świadczą znalezione resztki mocnego fundamentu
skalnego."
W kolejnym opracowaniu czytamy:
"Znajdował się tu kiedyś zamek, wybudowany z II poł. XIV w. rzez Jana van Walde, burmistrza gdańskiego."
Johann, von Walde - burmistrz Gdańska 1461-1468
Dla nas najważniejszym bodźcem do sprawdzenia jeszcze raz materiałów byłay
informacje znajdujące się w "Kroniki wsi Pruszcz" Wilhelma Hoffmanna.
"Właściciel dóbr zamieszkiwał prawdopodobnie w dworze o charakterze zamku
lub pałacu, umiejscowionym na wyższym, zachodnim brzegu Raduni;
nie można ustalić dokladnej lokalizacji tego zamku,
jednakże mógłby on prawdopodobnie wznosić się dokradnie tam,
gdzie znajduje si obecny urząd gminy (Würfelstraße 8).
Zachowały sie tam jeszcze obszerne korytarze piwniczne ze sklepieniami
oraz resztki starych mocnych fundamentów kamiennych.
Ostatnia wzmianka o zamku pruszczaniskim (Prauster Burg) znajduje sie
na przechowywanej w kościele płycie pamiątkowej z 1757 r., wedle której
dnia 31 października na zamku pruszczańskim
(Prausterburg) zmarła wdowa po staroście i komendancie Efraimie
Hyebrecht von Blodner.
W 1462 r. niejaki Jan Zeluski<Jan Zelusti> określa się
starosta na zamku w Pruszczu, a w ordynku radunskim z 1828 r. zwolnione
z szarwarku gospodarstwo nr 10 określone jest jako zamek (Burg).
Pod numerem 10 na mapie separacyjnej widnieje jednakże dzisiejszy urząd
gminy, tak wiec przytoczone wcześniej przypuszczenie wydaje się
potwierdzone."
+
Greverath, erhielt den „Hof in Praust, die Burg genannnt“, Johann Leopold v. Wichmann.
Im Jahre 1756 wird wieder ausdrücklich betont, daß der
Bauernhof des Johann v. Runger in Praust, fol. 189, mit 5 freien Hufen,
seit Jahrhunderten die Burg genannt werde. Eine Gedächtnistafel in der Prauster Kirche von 1757 spricht von dem Hauptmann Heydebrecht v. Blodner auf der Prauster Burg.
Und die Radauneordnung von 1828 nennt auch noch den scharwerksfreien Hof Nr. 10
http://pbc.gda.pl/dlibra/doccontent?id=11578
Nasza wizualizacja.
Basteje obronne na głównych wlotach i wylotach miasta.
Przy rzekach, śluzie oraz kościele.
Zaznaczone miejsce Prauster Burg<przed nim główny rynek Am Markt) oraz kościół.
Kierunki trasy na Gdańsk oraz Tczew.
Wzmianka o resztach piwnicznych murów bardzo nas zainteresowała.
Dzięki uprzejmości mieszkańców zeszliśmy do piwnic dawnego budynku Urzędu Gminy w Praust
(Würfelstraße 8). Być może niepodzielona piwnica na mniejsze sprawiała niesamowite wrażenie.
Nam to sprawiło radość odszukanie naprawdę niesamowitego miejsca z historii wsi Pruszcz.
Wilhelm Hoffmann
"Zachowały się tam jeszcze obszerne korytarze piwniczne ze sklepieniami
oraz resztki starych mocnych fundamentów kamiennych."
Oto i one:
W jamach piwnicznych nie odszukaliśmy smoka oraz księżniczki.
Na moment tylko przenieśliśmy die w dalekie krzyżackie czasy.
Dawny Urząd Gminy Praust (Würfelstraße 8)
i rejon zamkowych opowieści:
Bliższy plan to dawny rynek Am Markt, obecnie tzw. główne skrzyżowanie w Pruszczu.
Dalszy plan to kanał Raduni. Po prawej budynek szkoły Ratke.
Po lewej Urząd Gminy Praust.
Most na kanale Raduni z kierunkiem na Juszkowo. W głębi omawiane budynki gminne:
Widok z góry. Charakterystyczny dom Radtke po prawej:
=======================
Ciekawostka.
Niedawno w rejonie "zamkowym" zapadła się ziemia.
Czy ma to związek z legendą o piwnicach ciągnących się aż do starego kościoła?
Przeprowadzono badania ulicy. Niestety firma, która wykonała te prace georadarem nastawiła sie na poszukiwania błędów konstrukcyjnych drogi, asfaltu. Nie szukano pod kątem domniemanych piwnic.
http://pruszczgdanski.naszemiasto.pl/artykul/pruszcz-gd-dziura-na-ul-wojska-polskiego-zdjecia,3802504,artgal,t,id,tm.html
==================
W 2018 dotarliśmy do nowych informacji, które zmieniają w znaczący sposób dotychczasowe relacje. Okazało się, że istniał na Wojska Polskiego budynek nr. 8, który zlikwidowano w 1969 roku. Tym bardziej, że mamy kilka zdjęć od dawnej mieszkanki tego budynku, pani Ewy.
Porównując mapę z 1930 wraz z odniesieniem do współczesnego terenu okazuje się że zburzony w 1969 roku budynek na ulicy Wojska Polskiego 8 to dawny Urząd Gminny Würfelstraße 8. Pod wskazywanym na Urząd Gminy numerem Wojska Polskiego 12 mieściła się najprawdopodobniej siedziba eksperymentalnych ogrodów Rathke
Obecnie rejon dawnego budynku Kogucika:
Obecnie kwiaciarnia i plac przy bloku.
Tak więc pod numerem Wojska Polskiego 12, mimo pięknych piwnic gotyckich, nie było Urzędu.
To jeszcze jako dodatek. Pani Ewa wspomina o niskich piwnicach z nietoperzami. A wiele osób twierdzi że tunele są aż do kościoła.
Szukamy dalej informacji o zburzonym budynku numer 8.
Szukamy dalej informacji o zburzonym budynku numer 8.
Budynek numer 7 i widoczny kawałek budynku numer 8:
===========================
Dodatki:
Praust
http://www.katins.com/praust/page44/index.html
Bezirks-Gemeinde- und Standesamt Praust
Milz
Amts- u. Gemeindevorsteher
Straße: Würfelstr. 8
Ort: Praust
Wochentags 8.00 - 13.00 Uhr
und
15.00 - 18.00 Uhr
Sonnabend nur 8.00 - 9.00 Uhr
Fernruf 9
Pruszczańskie basteje:
Basteja:
Basteja – budowla fortyfikacyjna, będąca murowanym lub ziemnym umocnieniem w formie niskiej, przysadzistej baszty obronnej. Zbudowana na planie półkola, wieloboku lub podkowy, wysunięta przed mur obronny, była stanowiskiem ogniowym artylerii, blokującym dostęp do kurtyny.
https://pl.wikipedia.org/wiki/Basteja
https://pl.wikipedia.org/wiki/Kurtyna_(fortyfikacja)
W marcu 1460 wysłano gdańskie wojska
(pod dowództwem rajcy Jana Meydeburga) z pomocą polskim oddziałom
oblegającym Malbork. Za radą gdańszczan zbudowano umocnienia
drewniano-ziemne, palisady i basteje, 1 z 7 bastei nazwano: Mały Gdańsk.
6 sierpnia (po 34 miesiącach) miasto skapitulowało
(rolę Gdańska uwieczniono około 1481–1488 na obrazie Oblężenie Malborka,
zawieszonym w Dworze Artusa).
Sukces przyćmiło zniszczenie przez operujące w północnej części
Pomorza Gdańskiego oddziały krzyżackie (30 VIII) bastei chroniącej
ujęcie wody pitnej dla Gdańska w Pruszczu Gdańskim
(przerwa w dostawie wody dla miasta trwała kilka dni),
przy próbie odbicia gdańszczanie ponieśli klęskę
(poległo 40 mieszczan, 300 dostało się do niewoli),
Krzyżacy spalili przedmieścia Gdańska.
Przegrana pod Pruszczem spowodowała popłoch w mieście,
na nalegania strony gdańskiej.
15 września przybyły z pomocą zaciężne oddziały polskie pod wodzą
Piotra Dunina, zakwaterowane w klasztorze w Oliwie.
Koncentrując się na ochronie miasta, nie zdołano zapobiec przejęciu
w październiku przez zakon Lęborka (skąd wycofały się oddziały
dowodzone przez gdańszczanina Joachima van der Beke), Bytowa
i Pucka (przebywający w nim Karol Knutsson schronił się z rodziną
w Gdańsku).
Dokument Komtura Gdańskiego z 1367 Praust:
https://web.facebook.com/media/set/?set=a.1969789213245730.1073741866.1956115501279768
Kościół Zakonu Krzyżackiego- Praust:
https://web.facebook.com/media/set/?set=a.1967151360176182.1073741857.1956115501279768
Brama cmentarna:
https://praust.wordpress.com/2017/02/02/brama-cmentarna-praust/
Ciekawostki:
Steblewo:
Ruiny gotyckiego kościoła:
https://web.facebook.com/pg/Ocalic.od.zapomnienia.Praust/photos/?tab=album&album_id=2021494504741867
Praust
http://www.katins.com/praust/page44/index.html
Bezirks-Gemeinde- und Standesamt Praust
Milz
Amts- u. Gemeindevorsteher
Straße: Würfelstr. 8
Ort: Praust
Wochentags 8.00 - 13.00 Uhr
und
15.00 - 18.00 Uhr
Sonnabend nur 8.00 - 9.00 Uhr
Fernruf 9
Pruszczańskie basteje:
Basteja:
Basteja – budowla fortyfikacyjna, będąca murowanym lub ziemnym umocnieniem w formie niskiej, przysadzistej baszty obronnej. Zbudowana na planie półkola, wieloboku lub podkowy, wysunięta przed mur obronny, była stanowiskiem ogniowym artylerii, blokującym dostęp do kurtyny.
https://pl.wikipedia.org/wiki/Basteja
https://pl.wikipedia.org/wiki/Kurtyna_(fortyfikacja)
W marcu 1460 wysłano gdańskie wojska
(pod dowództwem rajcy Jana Meydeburga) z pomocą polskim oddziałom
oblegającym Malbork. Za radą gdańszczan zbudowano umocnienia
drewniano-ziemne, palisady i basteje, 1 z 7 bastei nazwano: Mały Gdańsk.
6 sierpnia (po 34 miesiącach) miasto skapitulowało
(rolę Gdańska uwieczniono około 1481–1488 na obrazie Oblężenie Malborka,
zawieszonym w Dworze Artusa).
Sukces przyćmiło zniszczenie przez operujące w północnej części
Pomorza Gdańskiego oddziały krzyżackie (30 VIII) bastei chroniącej
ujęcie wody pitnej dla Gdańska w Pruszczu Gdańskim
(przerwa w dostawie wody dla miasta trwała kilka dni),
przy próbie odbicia gdańszczanie ponieśli klęskę
(poległo 40 mieszczan, 300 dostało się do niewoli),
Krzyżacy spalili przedmieścia Gdańska.
Przegrana pod Pruszczem spowodowała popłoch w mieście,
na nalegania strony gdańskiej.
15 września przybyły z pomocą zaciężne oddziały polskie pod wodzą
Piotra Dunina, zakwaterowane w klasztorze w Oliwie.
Koncentrując się na ochronie miasta, nie zdołano zapobiec przejęciu
w październiku przez zakon Lęborka (skąd wycofały się oddziały
dowodzone przez gdańszczanina Joachima van der Beke), Bytowa
i Pucka (przebywający w nim Karol Knutsson schronił się z rodziną
w Gdańsku).
Dokument Komtura Gdańskiego z 1367 Praust:
https://web.facebook.com/media/set/?set=a.1969789213245730.1073741866.1956115501279768
Kościół Zakonu Krzyżackiego- Praust:
https://web.facebook.com/media/set/?set=a.1967151360176182.1073741857.1956115501279768
Brama cmentarna:
https://praust.wordpress.com/2017/02/02/brama-cmentarna-praust/
Ciekawostki:
Steblewo:
Ruiny gotyckiego kościoła:
https://web.facebook.com/pg/Ocalic.od.zapomnienia.Praust/photos/?tab=album&album_id=2021494504741867
