Wytwórnia Wód Gazowanych Pruszcz Gdański

 Wytwórnia Wód Gazowanych Pruszcz Gdański

   Rozlewnia wody gazowanej ale także piwa gdańskiego czy elbląskiego. Za wytwórnią stała buda gdzie przechodzący z dworca PKP mogli się napić. Noszono tez do domu w kanach po mleku. W  budynku rozlewni później mieścił się Metalzbyt. Był też sklep drobiarski,gdzie można było kupić kurzynę.

 Na rogu był sklep mleczarski z przedwojenną tradycją. W tym budynku mieszkała rodzina Zadrożnych. Dziś tradycje(2009) Wytwórni Wód Gazowanych kontynuuje firma Ap-Pol Bis. Hurtownia napojów 83-000, Pruszcz Gdański gen. Sikorskiego 3a. 

Udało się ustalić nazwisko pierwszego (?) kierownika WWG, którym od sierpnia 1948 roku był Władysław Kędzierski. 

Przedstawiam jego niezmiernie interesujący życiorys : 

Kędzierski Władysław [ 1898-1955], członek POW, podoficer sł. st. saperów WP, chorąży [1939], konspiracji ZWZ/AK/WSGO „Warta”- DSZ, por. cz. w. ps. „Szach”, „Lech II”, vel Wojciech Adamczak. 

Więzień polityczny PRL. Kmdt Obwodu AK Krotoszyn 1944 – I 1945. P. o kmdt IR AK Krotoszyn X 1944 – XII 1944. 

Okręg Poznań AK Ur. 26 VIII 1898 we wsi Tyble pow. Wieluń woj. łódzkie. 

Syn Jana /młynarza/ i Marianny z d. Chytra. Po ukończeniu szkoły powszechnej uczył się w zawodzie ślusarza. W V 1914 wyjechał za pracą do Francji, gdzie zastał go wybuch I wojny światowej. 

W XI 1918 powraca do Polski i wstępuje do POW. Od II 1919 służy w WP. 

Ukończył w Warszawie szkołę podoficerską i został przydzielony do 1 kompanii VIII baonu saperów. Brał udział w szeregach 29 baonu saperów w wojnie polsko – bolszewickiej 1919-1920. Za okazane męstwo na polu walki zostaje odznaczony VM kl. 5 / nr 5514/. Awansowany w 1920 do stopnia sierż. sł. st. saperów. Po wojnie pozostaje w WP jako podoficer zawodowy. Ukończył w Białymstoku maturalny kurs dla wojskowych, zdając egzamin maturalny. Do VII 1928 służył w 3 baonie saperów w Wilnie, potem w 7 baonie saperów w Poznaniu, a od VII 1930 w stopniu st. sierż. administracji wojskowej w 56 pp w Krotoszynie. W 1936 ukończył Dywizyjny Kurs Podchorążych przy 25 DP w Szczypiornie. Awansowany 19 III 1939 do stopnia chorążego sł. st. W VIII 1939 wraz z baonem zapasowym 56 pp został skierowany do Kielc. Dotarł aż do Husiatyna, gdzie dostał się w ręce Ukraińców, a następnie A. Cz. Uwięziony w obozie w Starobielsku. W drodze wymiany jeńców pomiędzy Niemcami i Sowietami został przekazany 27 IX 1939 Niemcom i osadzony w przejściowym obozie jenieckim w Radomiu, skąd go przewieziono do obozu w Sanki Anton w Austrii. Symulując chorobę uznany za niezdolnego do pracy zostaje przeniesiony do obozu przejściowego w Ostrzeszowie, a we IX 1940 jako inwalida wojenny zwolniony z obozu. Powraca do Krotoszyna, gdzie podjął pracę w Przedsiębiorstwie Budowy Studni Głębinowych. W końcu 1940 zaprzysiężony do konspiracji ZWZ/AK. Wszedł do sztabu obwodu ZWZ/AK Krotoszyn. Zajmował się zbieraniem i magazynowaniem broni oraz pieniędzy na cele konspiracyjne. Przewoził także do Wrocławia ulotki drukowane w Roszkach k/Krotoszyna. Organizator i d-ca OP. W I 1944 aresztowany wraz z rodziną przez Niemców. Nie został zdekonspirowany. Zwolniony w IV 1944 i powraca do pracy konspiracyjnej. Utrzymywał kontakt z Ostrowem wlkp., Łodzią i Poznaniem. 14 VII 1944 uniknął aresztowania, które objęły członków AK w Krotoszynie. W IV 1944 po aresztowanym ppor. S. Kurzawskim „Kalina” objął jako p. o funkcję k-dta Obwodu AK Krotoszyn. Jednocześnie od X –XII 1944 p. o k-dt IR Krotoszyn. Decyzją K. O AK Poznań IR AK Krotoszyn został na początku XII 1944 rozwiązany, a Krotoszyn pod jego dowództwem jako obwód AK zostaje włączony do IR AK Ostrów Wlkp. Jednocześnie d-ca Lotnego Oddziału „Kedywu”. Po dekonspiracji ukrywał się nie przerywając przygotowań do akcji „Burza” w Obwodzie AK Krotoszyn. Awansowany w AK do stopnia ppor./por. W I 1945 przystąpił do odtwarzania sił zbrojnych w Krotoszynie jako ochotniczej obrony miasta. Zorganizował zbrojny oddział liczący około 80 żołnierzy składający się z ocalałych od aresztowań żołnierzy AK i ochotników oraz junackiej Drużyny Gońców. Grupa ta ostrzelała pod Biadkami cofające się ze strony Ostrowa oddziały niemieckie. Po wejściu do Krotoszyna A. Cz. komendę obwodu przekształcono w Garnizon Krotoszyn, którego został k-dtem. Potem pierwszy k-dt powiatowy MO w Krotoszynie. Od V 1945 czynny w WSGO „Warta” na terenie Krotoszyna. Do 08 IX 1945 szef wywiadu WSGO „Warta” w Krotoszynie. Aresztowany 08 IX 1945 przez UB zbiegł z konwoju 15 X 1945 i pod przybranym nazwiskiem Wojciech Adamczak zamieszkał w Lęborku. Pracował jako księgowy w Państwowej Fabryce Mebli. Korzystając z amnestii z 22 II 1947 ujawnił się w IV 1947 w UB w Warszawie. We IX 1947 aresztowany przez UB w Krotoszynie i przewieziony do aresztu WUBP w Poznaniu na dalsze śledztwo. 

W dniu 25 II 1948 skazany wyrokiem WSR Poznań na karę 5 lat więzienia oraz kary dodatkowe. W uzasadnieniu wyroku sąd orzekł, że jako b. komendanta MO nie obejmuje amnestia. W wyniku starań rodziny ułaskawiony przez B. Biureta. Zwolniony z więzienia w Poznaniu w VIII 1948. Po zwolnieniu z więzienia zamieszkał z rodziną w Pruszczu Gdańskim i pracował tam jako kierownik wytwórni Wód Gazowanych i Piwa. Do końca życia był prześladowany przez UB /rewizje domowe, wzywany na przesłuchania. Zmarł 02 I 1955 w Pruszczu Gdańskim. 

Pochowany na cmentarzu Bielawki w Bydgoszczy. 

Odznaczony: VM kl. 5, KW 2x, KN, Medalem Wojska 4x, Krzyżem AK, Medalem „Polska swemu obrońcy”, Medalem X – lecia RP, Medalami za X i XX letnią służbę. 

Żonaty z Zofią z domu Galusik. Mieli córki Krystynę /ur. 27 XI 1927/, zam. Jasińska, żoł. AK, lekarz – internista i Dobrochnę Jolantę /ur. 19 III 1947/ dziennikarka. 

źródła: Encyklopedia Konspiracji Wielkopolskiej 1939-1945. Poznań 1998; M. Woźniak. 

Okręg Poznański AK /w:/AK-rozwój organizacyjny. W-wa 1996; Słownik biograficzny Kawalerów Virtuti Militari 1792-1945, t. II, cz. 2. Koszalin 1993; H. Czarnecki. Organizacje Niepodległościowe Działające na Terenie Wielkopolski w latach 1945-1956. Przewodnik po dokumentach sądowo-więziennych. 

Poznań 2001. 

http://www.stankiewicz.e.pl/index.php?kat=32&sub=440 

    Jeszcze kilka informacji dotyczących WWG: 

W dniu 1 kwietnia 1956 roku utworzono Powszechną Spółdzielnię Spożywców w Pruszczu Gdańskim, która przejęła od Gminnej Spółdzielni Samopomoc Chłopska w Łęgowie i Miejskiego Handlu Detalicznego Artykułami Spożywczymi w Gdańsku Śródmieściu wytwórnię wód gazowanych i rozlewnię piwa (podlegającą browarowi we Wrzeszczu) mieszczącą się przy ul. Grunwaldzkiej 41. Jej biura mieściły się w budynku, w którym od ul. Grunwaldzkiej był sklep nabiałowy. Kierownikiem zakładu po Kędzierskim był Handke, a piwo po Pruszczu i okolicy rozwoził zaprzęgiem konnym Mieczysław Zembroń. 

Pracował tu swego czasu Jerzy Adamski późniejszy główny technolog we Wrzeszczu. 

W okresie powojennym mieścił się w tym miejscu barak, który służył jako wytwórnia. Informacja ta oczekuje na korektę.  

Zgodnie z najnowszą informacją dotyczącą dziejów bankowości spółdzielczej w Pruszczu dowiadujemy się, że bank ludowy założono przy ul. Żeromskiego 1 w dawnej aptece "Pod Orłem". Natomiast pod "czwórką" działała przed wojną w baraku rozlewnia i wytwórnia wód gazowych Kalendta. 

Później ulicę tę nazwano Grunwaldzką.